Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi, işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir.( 4857 sayılı İş Kanunu Madde 2 ) Bünyesinde sigortalı 1 işçi dahi çalıştıran kişi işverendir. İşveren olmaktan doğan yükümlülükler aşağıda sıralanmıştır. 6331 sayılı İş sağlığı ve
Güvenliği kanununa göre bütün işverenler aşağıdaki konulardan sorumludur :
1. Risk Analizi yaptırmak,
2. Acil Durum Eylem Planı yaptırmak,
3. İş Güvenliği Eğitimi aldırmak,
4. Çalışma alanında İSG mevzuat ve tüzüğünde yer alan iş güvenliği tedbirlerini alarak sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmaktan sorumludur.
Risk Analizi Nedir?
Risk Analizi ve Tehlike Değerlendirmesi 4857 Sayılı İş Kanunu madde 77’de” işveren çalışanları karşı karşıya kaldıkları mesleki risklere karşı bilgilendirmek ve tedbir almak zorundadır” hükmünden yola çıkarak işyerinde kritik bölgelerden seçilen personele önce risk analizi eğitimi verilmekte, sonra ekiple beraber risk değerlendirmesi yapılmaktadır. İşyeri risk gurubu ve büyüklüğü, uygun analiz metotları göz önüne alınarak üretim alanları, tezgâhlar, kullanılan iş makinesi ile ekipmanları kapsayacak şekilde tüm alanlarda çalışmalar tamamlanmakta ve işyeri risk haritası hazırlanmaktadır. Risk değerlendirme kapsamı içerisinde akla gelebilecek her türlü risk göz önüne alınmaktadır. Böylece çalışma ortamlarında potansiyel tehlike ve riskleri somut bir şekilde ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Bu çalışma sonunda, eğer mevcut riskler var ise bunlar önem sırasına göre sıralanmakta ve işverene bir rapor halinde sunulmaktadır. Firmanın iş akış şemasından giderek yapılan işler, ana ve alt süreçler olarak belirlenir, alt süreçlerde yapılan çalışmalar ve bunlardan kaynaklanacak potansiyel tehlikeler belirlenir. Risk analiz ve değerlendirme formunda genel olarak 5 li skala sistemi kullanılmaktadır.
Bütün sayı, numara ve puanlandırmanın tanımı yapılmaktadır. Risk Seviyesi Hesaplanması: Belirlenen bütün tehlikelerin meydana gelme olasılıkları ve şiddetleri hesaplanır (puanlama yöntemi kullanılarak potansiyel tehlikenin hangi risk seviyesine sahip olduğu somut bir şekilde ortaya konur) Risk Sonucu Aksiyon Planı: Belirlenen risk seviyelerine uygun aksiyon planları oluşturulur. Hangi seviyedeki risk için ne tür bir güvenlik önlemi alınacağı, çalışma ortamlarında kullanılmak üzere çalışma talimatı olarak hazırlanır ve işyerine teslim edilir.
Risk analizi yönetmeliğine göre analiz sonucunda bağımsız ölçümler yapılması gerektiğinde;
1) Gürültü ölçümü
2) İşyeri ısı ölçümü
3) İşyeri aydınlatma ölçümü
4) İşyeri rutubet ölçümü
gerçekleştirilmektedir.
Risk değerlendirmesi aşağıdaki hallerde yenilenecektir;
1) Risk değerlendirmesinde belirlenen sürelerde,
2) Çalışma koşullarında önemli bir değişiklik olduğunda,
3) Ortam ölçümleri ve sağlık gözetimlerinin sonuçlarına göre gerektiğinde,
4) Kimyasal maddeler nedeni ile herhangi bir kaza olduğunda,
5) En az beş yılda bir defa.
Risk değerlendirmesi, tamir ve bakım işleri de dahil olmak üzere kimyasal maddelerle çalışılan tüm işleri kapsayacaktır. Yine risk analizi ile ilgili yönetmelik ve tebliğlere göre; risk analizi tablosunu saklamak, ve yukarıdaki değişikliklerde mutlaka İş Güvenliği Uzmanına güncelletmek gerekmektedir.
ACİL DURUM EYLEM PLANI
Acil Durum; deprem, heyelan, su baskını, sel, yangın, sabotaj, doğal afet, terör veya başka nedenlerle ortaya çıkan hasarlar ve bunlar neticesinde ortaya çıkabilecek tüp, doğalgaz gibi kimyasal madde kaçağı sonucu oluşacak olayların işletmeye etkileri acil durum olarak nitelendirilir. Acil Durum Planları işyerinde acil durumlar karşısında uygulanması gerekli planların neler olduğunu ve bu planlamanın nasıl yapılacağını amaçlamaktadır.